(PTTTO) – Trải qua hơn 2 năm đóng băng do ảnh hưởng của đại dịch Covid – 19. Trong đó, ngành du lịch là một trong những ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Tuy nhiên, năm 2022 đã khác, sự phục hồi du lịch được cho là một mũi nhọn trong quá trình phục hồi kinh tế. Cùng với đó, các quy định mở hơn, tạo điều kiện cho người dân tham gia vào thị trường du lịch.
Du lịch không chạm – một trong những xu hướng mới của du lịch thời đại dịch. Ảnh minh họa
Điển hình, trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 mới đây, cả nước có khoảng 5 triệu lượt khách du lịch nội địa. Qua đó, nhiều địa phương thắng lớn khi các điểm đến du lịch thu hút đông đảo lượng khách tham quan, nghỉ dưỡng. Cụ thể, tại tỉnh Thanh Hóa đã ghi nhận có doanh thu du lịch cao nhất trong dịp nghỉ lễ vừa qua. Chia sẻ về điều này, Ông Phạm Nguyên Hồng – Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa cho hay, chỉ trong 4 ngày của kỳ nghỉ lễ từ ngày 30/4 đến ngày 3/5, các điểm du lịch trong tỉnh đón 898.000 lượt khách, trong đó khách lưu trú đạt khoảng 577.400 lượt, tăng 85,6% so với kỳ nghỉ lễ năm 2021. Tổng doanh thu du lịch khoảng 1.960 tỷ đồng, tăng 123,2%. Năm 2022, tỉnh Thanh Hóa đặt mục tiêu đón trên 10 triệu lượt khách, trong đó hơn 440.000 lượt khách quốc tế, tổng doanh thu từ du lịch đạt khoảng 18.000 tỷ đồng. Với kết quả khả quan nói trên cùng nỗ lực kích cầu du lịch trong thời gian tới, mục tiêu trên của tỉnh Thanh Hóa là hoàn toàn khả thi.
Có thể thấy, ngành du lịch kỳ vọng là ngành kinh tế mũi nhọn nhất là vào năm 2019 với 18 triệu lượt khách quốc tế, tăng 16,2%, 85 triệu lượt khách nội địa, tăng 6%, và tổng thu 755.000 tỉ đồng (tương đương 32,8 tỉ USD theo tỉ giá năm 2019), tăng 18,5% (trong đó thu từ du lịch quốc tế là 421.000 tỉ đồng, chiếm 55,7%), đóng góp trực tiếp 9,2% GDP. Thế nhưng, đại dịch Covid – 19 diễn ra trong hai năm 2020 và 2021 đã khiến doanh thu ngành du lịch giảm mạnh. Năm 2021, du lịch gần như “đóng băng” với doanh thu chỉ 180.000 tỉ đồng. Năm 2022, với việc đã kiểm soát được dịch bệnh Covid – 19, du lịch Việt Nam đang dần tạo đà sức bật mới. Cụ thể, , ngành du lịch Việt Nam đặt mục tiêu phấn đấu đón 65 triệu lượt khách du lịch; khoảng 5 triệu lượt khách quốc tế, tổng doanh thu từ khách du lịch đạt 400.000 tỉ đồng.
Chia sẻ với chúng tôi, Luật gia Hồ Minh Sơn – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) nhận định bên cạnh những chính sách đột phá, các giải pháp tổng thể còn là sự vào cuộc đồng bộ mạnh mẽ của Chính phủ, các bộ, ngành, các địa phương và những doanh nghiệp làm du lịch. Theo đó, nhiều địa phương đã thực hiện kích cầu du lịch, xây dựng đề án phát triển bền vững về du lịch, lễ hội du lịch biển…Do đó, tin tưởng đã phát huy hiệu quả và sức sống của du lịch Việt Nam đã được thấy rõ thông qua “phép thử” là chặng nghỉ ngắn của đợt lễ 30/4 và 1/5 vừa qua.
Tương tự, Sở Du lịch TPHCM vừa có thống kê cho thấy, lượng khách tham quan, nghỉ dưỡng ở thành phố trong kỳ nghỉ lễ năm nay tăng khá mạnh. Du khách chọn tham quan tại các khu, điểm du lịch, khu vui chơi giải trí đạt 420.000 lượt; khách quốc tế đến thành phố đạt khoảng 13.200 lượt; khách du lịch nội địa ước khoảng 186.800 lượt; khách lưu trú tại các cơ sở lưu trú ước khoảng 95.000 lượt, với công suất phòng ước đạt 65%-70%. Vì vậy, doanh thu của ngành du lịch, lữ hành trên địa bàn thành phố ước đạt 1.610 tỷ đồng.
Trong khi đó, tại Hà Nội ước đón khoảng hơn 550.000 lượt khách, tăng gần 20 lần so với cùng kỳ năm 2020. Bên cạnh đó, lượng khách du lịch quốc tế ước đón khoảng 2.000 lượt khách. Tổng thu từ khách du lịch ước trên 1.500 tỉ đồng, tăng khoảng 17 lần so với cùng kỳ năm 2020.
Ngoài ra, tỉnh Kiên Giang trong đợt nghỉ lễ này cũng đạt trên 175 tỉ đồng, tăng 42%. Số lượng khách đến tham quan trên địa bàn tỉnh ước đạt 296.793 lượt, tăng 67,7%. Ở thành phố Phú Quốc đón 128.739 lượt (5.000 lượt khách quốc tế), tăng 40,8% so với cùng kỳ năm trước. Tỉnh Khánh Hòa, tổng lượt khách đến tham quan, nghỉ dưỡng đạt 275.500 lượt, tăng 210%. Lượng khách lưu trú là 125.500 khách; khách đến tham quan các điểm du lịch là 150.000 khách. Tổng doanh thu 529 tỷ đồng, tăng 217% so với cùng kỳ năm 2021. Còn tại thành phố Đà Nẵng, tổng lượng khách tham quan, du lịch trong kỳ nghỉ lễ vừa qua ước đạt hơn 254.000 lượt khách, tăng hơn 3,4 lần so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, khách nội địa đạt khoảng 246.600 lượt khách, tăng hơn 3,3 lần; khách quốc tế đạt khoảng 7.400 lượt khách, tăng gần 16 lần so với cùng kỳ năm 2021.
“Băng” đang dần tan nhưng khi khách quay trở lại cũng là lúc yêu cầu phòng, chống dịch (PCD) Covid-19 ngày càng cao hơn. Theo Luật gia Hồ Minh Sơn – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) chia sẻ bên cạnh công tác truyền thông, xúc tiến, quảng bá, phát triển thị trường để thu hút du khách, các địa phương cũng cần hướng tới xây dựng các sản phẩm du lịch đặc sắc, ấn tượng, tạo được thương hiệu riêng như Carnaval, Festival áo dài, ẩm thực, phố đêm, du thuyền, chuyển đổi số, con đường nhiếp ảnh, khoảnh khắc du lịch, sáng tác nhiều tác phẩm ảnh đẹp để triển lãm, lan toả đến các cuộc thi ảnh trên thế giới để bạn bè quốc tế biết đến nhiều hơn về quê hương, đất, người của từng địa phương…Đồng thời, không ngừng quan tâm công tác tiếp tục đào tạo, đào tạo lại đội ngũ nhân lực du lịch để nâng cao chất lượng dịch vụ…
Dịp này, Luật gia Hồ Minh Sơn – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) đề xuất thêm nghiên cứu về hướng phát triển du lịch không chạm trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ. Từ đó, cho thấy xu hướng tất yếu để hạn chế sự tiếp xúc, ngăn ngừa dịch bệnh Covid – 19. Trong tương lai không xa, du lịch không chạm khi đi du lịch không chỉ là hạn chế tiếp xúc giữa người với người, giữa con người với các vật dụng, bề mặt mà còn là trải nghiệm du lịch với các thiết bị và công nghệ tự động hóa. Trước đây, các loại giấy tờ thông hành được trao tay khi làm thủ tục, kiểm tra, kiểm soát…Khiến du khách phải xếp hàng chờ đợi và gia tăng nguy cơ lây nhiễm. Tuy nhiên, du lịch thời Covid – 19, mọi quy trình tại quầy làm thủ tục, quầy lễ tân sẽ được tự động hóa như: trên máy bay, tại các điểm đến du lịch, tại các nhà hàng, khách sạn cũng ứng dụng nhiều thiết bị không chạm hiện đại như vòi nước cảm ứng; cửa đóng/mở tự động…
Cùng với đó, Luật gia Hồ Minh Sơn – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) cho rằng cần nghiên cứu lượng khách có nhu cầu du lịch chăm sóc sức khỏe. Đây là dịch vụ du lịch thiên về nghỉ dưỡng, thư giãn, làm đẹp và chăm sóc sức khỏe. Trong thời gian gần đây, khi du khách chọn đi du lịch, du khách có thể tham gia các khóa ngồi thiền, tập yoga, dưỡng sinh, tắm khoáng nóng, chăm sóc răng, vừa du lịch vừa thẩm mỹ… để phục hồi thể chất và tái tạo tinh thần. Năm2022 – hầu hết du khách sẽ thiên về xu hướng tìm đến những vùng đất hoang sơ như địa phương tỉnh Bình Phước, sông nước như tỉnh Bến Tre và các tỉnh trong vùng ĐBSCL; những nơi có tính chất cô lập, như vùng nông thôn yên tĩnh, vùng núi cao như Sơn La, những hòn đảo hay bãi biển như Phú Quốc, Côn Đảo…Có thể thấy, những địa điểm này không chỉ mang tới sự yên tĩnh để nghỉ ngơi mà còn mang đến sự an tâm do giảm nguy cơ lây lan dịch bệnh.
Song song đó, hình thức du lịch vừa làm việc kết hợp nghỉ dưỡng là loại hình được nhiều người lựa chọn trong bối cảnh xu hướng làm việc từ xa trở nên phổ biến. Năm 2021, trên thế giới đã chứng kiến ngày càng nhiều người sẽ làm việc ở những hòn đảo thay vì ở nhà. Hiện nay, có khoảng 34% khách du lịch cân nhắc đặt chỗ ở một điểm đến khác để ở lại làm việc, trong khi 43% sẽ sẵn sàng cách ly nếu họ có thể làm việc từ xa. Các phòng nghỉ sẽ được thiết kế như các văn phòng tại nhà nhằm thu hút làn sóng “du mục kỹ thuật số” (digital nomads). Mặt khác, hình thức du lịch nội địa và gần nhà cũng là xu hướng nổi bật trong bối cảnh việc đi lại giữa các nước vẫn có nhiều quy định khắt khe. Vì lẽ đó, cáctín hiệu tích cực về du lịch nội địa đang diễn ra ở nhiều thị trường, với việc người dân có xu hướng đi du lịch gần địa điểm cư trú. Sự lên ngôi của du lịch nội địa sẽ thúc đẩy nhu cầu về các hoạt động ngoài trời, gần gũi với thiên thiên và du lịch nông thôn. Ngoài ra, cũng đề cập tới sự nổi lên của xu hướng “du lịch chậm” và du lịch cộng đồng, hướng tới những trải nghiệm chân thực, trách nhiệm và bền vững, Viện trưởng Viện IMRIC khuyến nghị.
Rõ ràng, những nỗ lực thích ứng trong thời gian gần đây của du lịch các nước nói chung và tại Việt Nam nói riêng là những tín hiệu lạc quan, được kỳ vọng sẽ góp phần làm “tan băng”, giúp khôi phục nền kinh tế thế giới trước những tác động to lớn của đại dịch COVID-19. Tin rằng, với những xu hướng du lịch mới nổi lên này hứa hẹn sẽ tạo ra nhiều kỳ tích và dịch vụ mới để đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng khách du lịch muốn thay đổi không gian sống và làm việc…
Văn Hải – Trần Danh
